Historia spawania – krótki rys

Spawanie na świecie

Początki spawania

Historia spawania jest tak stara jak historia metalurgii. Różne kultury na całym świecie od starożytnego Egiptu do starożytnego Rzymu wykorzystywały różne rodzaje spawania. Na przykład, w Egipcie starożytnym, rzemieślnicy stosowali technikę znaną jako “spawanie przez rozgrzewanie” lub “spawanie miedziowym”, polegającą na łączeniu dwóch elementów metalowych przez ich podgrzewanie i stopienie. Tego typu metody spawania były również praktykowane w starożytnym Rzymie, gdzie spawacze wykorzystywali specjalne piece do łączenia elementów metalowych. W Chinach spawano brązowymi drutami, a następnie podgrzewano je do stopienia i łączenia elementów.|

 

Rozwój technik spawalniczych w XIX wieku

Przełomem w dziedzinie spawania był XIX wiek, kiedy wynalezienie łuku elektrycznego przez Sir Humphry’ego Davy’ego w 1802 roku umożliwiło rozwój nowych metod spawania. Odkrycie to otworzyło drogę do rozwoju spawania łukiem elektrycznym, które opiera się na łuku elektrycznym między elektrodą a spawanym elementem. W 1881 roku Auguste De Méritens z Francji opatentował metodę spawania łukiem elektrycznym, której podstawą była elektroda w postaci powlekanego pręta.

Początki spawania gazowego

Podobnie jak spawanie łukowe, spawanie gazowe również zyskało na popularności w XIX wieku. Edmund Davy, brat Humphry’ego Davy’ego, wynalazł metodę spawania gazowego w 1881 roku. Stosował on palnik acetylenowo-tlenowy, który emitował intensywny płomień, umożliwiając roztopienie i łączenie elementów metalowych. Ta technika spawania gazowego była niezwykle uniwersalna i umożliwiała łączenie różnych rodzajów metali, w tym stali i aluminium.

Rozwój spawania łukiem elektrycznym

XX wiek przyniósł dalsze innowacje w dziedzinie spawania. W latach 30. opracowano spawanie łukiem ziemnym, które polega na spawaniu za pomocą elektrody w osłonie proszkowej. Ta metoda pozwala na spawanie w trudno dostępnych miejscach i zapewnia większą kontrolę nad procesem spawania. W latach 40. i 50. XX wieku wprowadzono spawanie łukiem w osłonie gazu, gdzie do ochrony łuku i spawanej kąpieli stosuje się specjalne mieszanki gazowe.

Spawanie z wykorzystaniem energii jądrowej

W latach 50. XX wieku rozwój energii jądrowej przyczynił się do powstania nowych technik spawania. W spawaniu z wykorzystaniem energii jądrowej, energia termiczna generowana przez reakcje jądrowe jest wykorzystywana do łączenia elementów metalowych. Ta technika jest stosowana w przemyśle jądrowym i w produkcji urządzeń narażonych na wysoką temperaturę i promieniowanie.

Spawanie w Polsce: Od początków do czasów współczesnych

 

Początki spawalnictwa w Polsce

Pierwsze próby spawania na ziemiach polskich datują się na przełomie XIX i XX wieku, kiedy to przemysł zaczął rozwijać się dynamicznie. Technika spawania łukiem elektrycznym była wykorzystywana do łączenia metalowych elementów w Zakładach Ostrowieckich, zlokalizowanych w Ostrowcu Świętokrzyskim. Prace te były prowadzone pod kierownictwem Stanisława Olszewskiego.

 

Spawanie w okresie międzywojennym

Rozwój spawalnictwa w Polsce w okresie międzywojennym był znacząco przyspieszony przez działalność Stowarzyszenia Rozwoju Spawalnictwa i Cięcia Metali, które powstało w 1922 roku, oraz przez działania Sekcji Spawalniczej, powołanej przez Stowarzyszenie Inżynierów Mechaników Polskich.

W 1939 roku, jeszcze przed wybuchem II wojny światowej, w Warszawie odbył się pierwszy zjazd spawalników. Podczas tego ważnego wydarzenia podjęto decyzję o założeniu Instytutu Spawalnictwa.

Równocześnie, w latach 30. XX wieku, Profesor Bryła zapoczątkował proces tworzenia pierwszego w Polsce mostu spawanego. To pionierskie przedsięwzięcie przyczyniło się do upowszechnienia technologii spawania w kraju i otworzyło drogę do jej dalszego rozwoju.

Więcej informacji o Panu Stefanie.

 

Spawanie po II wojnie światowej

Rozwój spawalnictwa w Polsce znacznie przyspieszył po II wojnie światowej, kiedy to kraj podejmował intensywne działania na rzecz odbudowy i rozwoju przemysłu. W tym okresie powstawały nowe zakłady przemysłowe, które generowały coraz większe zapotrzebowanie na wykwalifikowanych spawaczy.

W okresie powojennym zrealizowano inicjatywę założenia Instytutu Spawalnictwa, która powstała jeszcze przed wybuchem wojny. Instytut Spawalnictwa, zlokalizowany w Gliwicach, stał się miejscem prowadzenia innowacyjnych badań nad nowymi technikami spawania. Jego pracownicy wprowadzali unikalne rozwiązania technologiczne, przyczyniając się do dalszego rozwoju tej kluczowej dla polskiego przemysłu dziedziny.

Przyspieszenie postępu w tej dziedzinie było również efektem pracy pierwszego czasopisma spawalniczego „Spawanie i Cięcie Metali”. Czasopismo to stanowiło platformę dla najnowszych informacji i innowacji w branży, stając się nieocenionym źródłem wiedzy dla fachowców.

Podsumowując, historia spawalnictwa w Polsce jest bogata i różnorodna, zaczynając od pierwszych prób na przełomie XIX i XX wieku, poprzez pionierskie działania Profesora Bryły, aż po innowacyjne badania i rozwój w okresie powojennym.

Współczesne spawalnictwo w Polsce

Współcześnie spawanie odgrywa kluczową rolę w wielu gałęziach przemysłu w Polsce, takich jak metalurgia, budownictwo, motoryzacja i energetyka. Z myślą o kształceniu nowych pokoleń spawaczy, powstało wiele ośrodków szkoleniowych, oferujących kursy spawalnicze. Polska posiada także Instytut Spawalnictwa w Gliwicach, który prowadzi badania i rozwija technologie spawania. Dzięki temu, Polska jest jednym z liderów w dziedzinie spawania, zarówno pod względem naukowym, jak i technologicznym.

Certyfikacja spawania jest kolejnym ważnym elementem rozwoju branży spawalniczej. W Polsce, Urząd Dozoru Technicznego (UDT) jest odpowiedzialny za certyfikację spawania, zapewniając, że wszystkie spawacze i procesy spawania spełniają określone standardy bezpieczeństwa i jakości.

Spawanie różnych metali, takich jak stal, stal stopowa czy aluminium, wymaga specjalistycznej wiedzy i umiejętności. W Polsce, zarówno szkolenia jak i badania naukowe są prowadzone w celu ciągłego podnoszenia standardów i jakości spawania tych metali.

W ten sposób, spawanie, począwszy od prostej techniki stosowanej przez starożytne cywilizacje, stało się zaawansowanym procesem technologicznym, kluczowym dla współczesnego przemysłu. Polska, z jej długą historią i doświadczeniem w spawalnictwie, jest jednym z czołowych graczy w tej dziedzinie na świecie.