Spawanie łukiem elektrycznym, znane również jako spawanie elektrodami otulonymi (Shielded Metal Arc Welding, SMAW), to jedna z najpopularniejszych i powszechnie stosowanych metod spawania. Jest ono znane ze swojej prostoty, wszechstronności i możliwości pracy w różnych warunkach.
Proces spawania łukiem elektrycznym polega na utrzymaniu łuku elektrycznego między elektrodą otuloną a spawanym materiałem. Elektroda otulona, która jest wypełniona specjalnym materiałem (elektrodoznawczym) i pokryta substancjami ochronnymi, pełni rolę zarówno podawania prądu, jak i tworzenia osłony gazowej wokół łuku.
Oto ogólny opis procesu spawania łukiem elektrycznym:
-
Przygotowanie spawanego materiału: Przed rozpoczęciem spawania, powierzchnie spawanego materiału muszą być odpowiednio przygotowane. Należy usunąć wszelkie zanieczyszczenia, tłuszcze, farbę lub rdzę, które mogą wpływać na jakość spoiny. Może być konieczne oczyszczenie powierzchni przez szlifowanie lub czyszczenie chemiczne.
-
Wybór elektrody: Istnieje wiele rodzajów elektrod otulonych, które są dostosowane do różnych rodzajów spawanego materiału i warunków pracy. Wybór odpowiedniej elektrody zależy od rodzaju metalu, grubości materiału, rodzaju spoiny i warunków spawania.
-
Ustalenie parametrów spawania: Należy ustalić odpowiednie parametry spawania, takie jak prąd spawania, napięcie, długość łuku i prędkość spawania. Te parametry są zależne od grubości materiału, rodzaju elektrody i wymagań dotyczących jakości spoiny. W przypadku bardziej zaawansowanych zastosowań, istnieją zalecenia producentów elektrod oraz normy spawalnicze, które należy przestrzegać.
-
Zapalenie łuku: Po przygotowaniu elektrody i materiału, należy zapalić łuk elektryczny między elektrodą a spawanym materiałem. Wymaga to skrócenia odległości między elektrodą a materiałem oraz odpowiedniego pochylenia elektrody. Zapalenie łuku odbywa się poprzez dotknięcie elektrody o materiał i natychmiastowe oddalenie jej na kilka milimetrów.
-
Spawanie: Główny etap spawania polega na kontynuowaniu pracy z utrzymanym łukiem elektrycznym. Spawacz przesuwa elektrodę wzdłuż spoiny, jednocześnie utrzymując odpowiednią odległość między elektrodą a spawanym materiałem. Stopione materiały łączą się, tworząc spoinę. Osłona gazowa powstająca z elektrody otulonej zapewnia ochronę spoiny przed działaniem tlenu i innych zanieczyszczeń atmosferycznych.
-
Zakończenie spawania: Po ukończeniu spawania i osiągnięciu pożądanej długości spoiny, łuk jest zgaszany poprzez oddalenie elektrody od spawanego materiału. Należy odczekać, aż spoina ostygnie, a następnie można przystąpić do dalszej obróbki, takiej jak szlifowanie lub polerowanie spoiny.
Spawanie łukiem elektrycznym jest popularne ze względu na swoją prostotę, wszechstronność i możliwość pracy w różnych warunkach, w tym na zewnątrz. Jest szeroko stosowane w przemyśle, budownictwie, naprawach i wielu innych dziedzinach, gdzie wymagane jest solidne i trwałe połączenie metalowych elementów.
Źródła:
- Hicks J., Modern Welding Technology, 8th Edition, Pearson, 2018.
- American Welding Society (AWS) website: https://www.aws.org/
